Araç garantili otoyollar ve köprüler, gündemin tartışılan en önemli başlıklarında biri hale geldi. Türkiye'de devlet garantili yatırımlar, Yap-İşlet-Devret kapsamında yapılıyor. Yatırımların Yap-İşlet-Devret üzerinden yapılmasına rağmen devlete büyük ekonomik yük getiriyor. Hem devlet ekonomisi hem de vatandaşlar geçiş garantili yatırımlardan zarar görüyor.
Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan 1915 Çanakkale Köprüsü’ndeki araç garantileri de bütçede yeni karadelik haline geldi. Köprüde 2023-2024 döneminde garanti edilen araç geçiş sayısı 16 milyon 425 bin olarak belirlendi. Ancak gerçekleşen araç geçiş sayısı yalnızca 3 milyon 336 bin oldu. CHP Genel Başkan Yardımcısı Deniz Yavuzyılmaz günlük 45 bin araç garantisinin verildiği köprüden günlük sadece 9 bin araç geçişinin sağlandığına dikkati çekti. Hata payının yüzde 80 olarak gerçekleştiğini, Hazine’den işletmeci firmaya geçmeyen araçlar için 281 milyon Euro (10.5 milyar lira) ödendiğini söyledi.
2034’E KADAR ÖDEME VAR...
Çanakkale Köprüsü’nün açılışı 18 Mart 2022’de yapıldı. Araç geçiş ücreti 15 Euro + KDV olarak ve Avrupa Birliği enflasyon farkı olarak belirlendi. Günlük 45 bin aracın geçeceği garanti edildi. Yani yılda 16 milyon 425 bin adet aracın garantisi verildi. 2034 yılına kadar Çanakkale Köprüsü’nün yapımcı firma tarafından işletileceğinin altını çizen Yavuzyılmaz, 2022 yılında 15,23 TL olan Euro kurunun, bugün 37,53 TL’yi aştığına vurgu yaparak artan kurla birlikte garanti nedeni ile hazinenin ödediği tutarın da katlanarak arttığını belirtti.
Sözcü'den Deniz Ayhan'ın haberine göre, Otoyol ve köprülere ait devlet garantili geçiş ücretleri, Hazine'ye ve vatandaşa yük olmaya devam ediyor. Yap-İşlet-Devret kapsamında yapılan köprü ve otoyollar, Yap-İşlet-Devret olma özelliğine sahip değil. Hazine'ye yük olmaması gereken geçiş ücretleri, hem devlete yük hem de vatandaşa.
Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, CİMER ve Bakanlıktan elde ettiği resmi belgelerde Çanakkale Köprüsü’ndeki zarara dikkat çekti.
Yavuzyılmaz, Yap-işlet-devret kapsamında yapılan Çanakkale Köprüsü üzerinden Hazine'nin zarara uğratıldığını açıkladı.
Çanakkale Köprüsü'nden 1 yıllık periyot için araç geçişi kapsamında Hazine'nin zarara uğratıldığını belirten Yavuzyılmaz, "AK Parti tarzı yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan Çanakkale Köprüsü’ndeki devasa zararı tespit ettik 2023-2024 arasındaki 1 yıllık dönemde; Garanti edilen araç geçiş sayısı: 16.425.000 Gerçekleşen araç geçiş sayısı: 3.336.000 Hata payı: %80 Hazinenin şirkete ödediği garanti tutarı: 281.695.569 Euro" dedi.
İşte Deniz Yavuzyılmaz'ın Çanakkale Köprüsü geçişleriyle ilgili paylaşımları şu şekilde:
"AK Parti tarzı Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan Çanakkale Köprüsü’ndeki devasa zararı tespit ettik 2023-2024 arasındaki 1 yıllık dönemde; Garanti edilen araç geçiş sayısı: 16.425.000 Gerçekleşen araç geçiş sayısı: 3.336.000 Hata payı: %80 Hazinenin şirkete ödediği garanti tutarı: 281.695.569 Euro 281 Milyon Euro! Kaynak: CİMER, Bakanlık Resmi Açıklaması"
AK Parti tarzı Yap-İşlet-Devret modeliyle yapılan Çanakkale Köprüsü’ndeki devasa zararı tespit ettik⬇️
2023-2024 arasındaki 1 yıllık dönemde;
Garanti edilen araç geçiş sayısı:
16.425.000
Gerçekleşen araç geçiş sayısı:
3.336.000
Hata payı:
%80
Hazinenin şirkete ödediği… pic.twitter.com/nTGtYVQ5ZH— Deniz Yavuzyılmaz (@yavuzyilmazd) September 10, 2024
Çanakkale Köprüsü Açılış tarihi: 18.03.2022 Kamuya devir tarihi: 28.05.2034 Araç geçiş ücreti: (15 Euro+KDV)x(AB enflasyon farkı) Araç geçiş garantisi: 45 bin adet/gün Yıllık araç geçiş garantisi: 16 milyon 425 bin adet Not: Avrupa Birliği hamonize tüketici fiyatları endeksindeki artış oranı her yıl çarpan olarak araç geçiş ücreti formülüne eklenmektedir.
Çanakkale Köprüsü⬇️
Açılış tarihi:
18.03.2022
Kamuya devir tarihi:
28.05.2034
Araç geçiş ücreti:
(15 Euro+KDV)x(AB enflasyon farkı)
Araç geçiş garantisi:
45 bin adet/gün
Yıllık araç geçiş garantisi:
16 milyon 425 bin adet
Not: Avrupa Birliği hamonize tüketici fiyatları…— Deniz Yavuzyılmaz (@yavuzyilmazd) September 10, 2024
Nasıl hesapladım? Hazinenin şirkete ödeyeceği garanti tutarı= (Tutturulamayan araç geçiş sayısı x Garanti edilen edilen araç geçiş ücreti) + (Gerçekleşen araç geçiş sayısı x Garanti edilen edilen araç geçiş ücretindeki hazine payı oranı x Garanti edilen araç geçiş ücreti) 2023/2024 yılları arasında gerçekleşen araç geçiş sayısı= (2022/2024 yılları arasındaki araç geçiş sayısı) - (2022/2023 yılları arasındaki araç geçiş sayısı) (Gerçekleşen araç geçiş sayılarına ait veriler Bakanlık açıklamalarından alınmıştır) Not: Çanakkale Köprüsünde işletme yılları bir önceki yılın mart ayından bir sonraki yılın mart ayına kadar ki 1 yıllık periyotlarla hesaplanmaktadır."
Nasıl hesapladım?
Hazinenin şirkete ödeyeceği garanti tutarı= (Tutturulamayan araç geçiş sayısı x Garanti edilen edilen araç geçiş ücreti) + (Gerçekleşen araç geçiş sayısı x Garanti edilen edilen araç geçiş ücretindeki hazine payı oranı x Garanti edilen araç geçiş ücreti)… pic.twitter.com/CkleAdsU2g— Deniz Yavuzyılmaz (@yavuzyilmazd) September 10, 2024