Türkiye’de etkisini her geçen gün daha da hissedilen ve son yıllarda vatandaşın en önemli gündemi haline gelen ekonomik kriz maaş dengesini de alt üst etti. Eğitimli veya yüksek eğitimli olmak artık maaş sıralamasında bir şey ifade etmiyor. Oluşan tabloda TÜİK verilerine göre 2006 ile 2022 arasında ilköğretim mezunlarının ortalama maaşı yüzde 987 artarken üniversite mezunlarının aldığı maaş yüzde 622 arttı.
Türkiye’de son yıllarda yüksek eğitimliler gittikçe daha az kazanıyor. Gençler, iyi bir eğitime rağmen refah içinde bir hayat yaşayamayacağını düşünüyor. Resmi veriler de ortalama maaşta eğitim farkının giderek düştüğünü gösteriyor. Euronews’in aktardığına göre üniversite mezunlarının maaşı ile ilköğretim mezunlarının maaşı arasındaki fark azalıyor.
TÜİK verilerine göre 2006 ile 2022 arasında ilköğretim mezunlarının ortalama maaşı yüzde 987 artarken üniversite mezunlarının aldığı maaş yüzde 622 arttı. 2022 aylık ortalama kişi başı brüt maaş toplamda 11 bin 143 lira oldu. Aylık ortalama kişi başı kazanç toplamda 12 bin 450 lira olarak kaydedildi.
İLKOKUL MEZUNU İLE ÜNİVERSİTE MEZUNU ARASINDA FARK 2 BİN LİRADAN DAHA AZ
Aylık ortalama kişi başı brüt maaş eğitim durumuna göre değişiyor. İlkokul ve altındakiler 7 bin 830 lira alırken, ilköğretim-ortaokul mezunları 8 bin 262 TL aldı. Lise mezunlarının maaşı 9 bin 349 liraya çıkarken yüksek öğretim mezunlarının ortalama maaşı 15 bin 49 lira oldu.
YÜKSEK ÖĞRETİMLİ OLANIN MAAŞI DAHA AZ ARTIYOR
Ortalama maş verisi her dört yılda bir açıklanıyor. Bu son 16 yıldaki değişime yakından bakıldığında yüksek öğretim mezunlarının maaşının diğerlerine göre daha az arttığı görülüyor.
2006’da yüksek öğretim mezunlarının maaşının ilköğretim ve ortaokul mezunlarının maaşına oranı 2,75’ti. Yani birisi 100 kazanırken diğeri 274 lira kazanıyordu. Bu oran 2022’de 1,82’ye kadar geriledi. Değişim üniversite mezunlarının aleyhine yüzde 34 oldu.
İLKOKUL MEZUNUNUN MAAŞ ÜNİVERSİTELİYE GÖRE YÜZDE 30 DAHA FAZLA ARTTI
Bu oran 2014’te 2,61 olurken bu tarihten sonra hızlı bir düşüş dikkat çekiyor. 2018’de yüksek öğretim mezunlarının aylık ortalama kişi başı brüt maaşının ilköğretim ve ortaokul mezunlarının maaşına oranı 2,06’ydı.
Resmi verilere dayanarak 2006-2022 yılları karşılaştırıldığında şu sonuç ortaya çıkıyor: Bu dönemde ilkokul mezunu ve altı seviyesindekilerin ortalama maaşı yüzde 925, ilköğretim ve ortaokul mezunlarının ortalama maaşı yüzde 987, lise mezunlarının maaşı da yüzde 914 artıyor. Üniversite mezunlarının ortalama maaşı ise sadece yüzde 622 artış gösteriyor.
Kaynak: Karar
