Bilindiği üzere 2004 yılında Savunma Sanayi başkanlığı ile Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) arasında imzalanan protokol gereği 3 adet İnsansız hava aracı üretimi için düğmeye basmıştır. ANKA-A, ANKA-B, ANKA-S araç sistemleri Türksat uyduları ile de koordinat bağlantısı kurabilmektedir. Milli İnsansız Hava Aracı olarak isimlendirilen ANKA’nın 3 çeşidi bulunmaktadır.
-
Anka - A
-
Anka - B
-
Anka - S
Anka-A faydalı yük olarak Aselsan’ın üretmiş olduğu görüntüleme sistemi ASELFLİR-300T kullanılmaktadır. Maximum 23.000 feet yüksekliğe çıkabilen Anka A operasyonel anlamda 18 saat havada kalabilme özelliğine sahiptir.
Anka B, ilk üretim olan Anka A’dan 7 bin feet daha yükseğe çıkarak 30. 000 fee’te operasyonel uçuş görevini tamamlamaktadır. Anka B 24 saat operasyon görevi icra ederek Sentetik Açıklıklı Radar Kullanma özelliğinden dolayı yoğun sis ve kapalı hava şartlarında dahi görevini yerine getirebilmektedir.
Anka S 30.000 Feet (9 km) yüksekliğe çıkarak 24 saat operasyon uçuşu yapabilme yeteneğine sahiptir. Hedef kısıtlaması olmayan Anka S SATCOM özelliği sayesinde en uzak mesafeleri en yakına indirmektedir. Anka S kendinden önce üretilen Anka A ve Anka B’den ayrı olarak daha gelişmiş görüntüleme sistemi olan CATS sistemlerini kullanmaktadır.
Anka S insansız hava aracına entegre edilerek Anka’nın bir silahlı insansız hava aracına dönüşmesini sağlayan Roketsan üretimi olan 3 adet silah sistemini taşıma kapasitesine sahiptir. Bunlar;
Günümüzde yaygın kullanımıyla farklı şekilde isimlendirilebiliyor. Bu noktada (Türk İnsansız Hava Aracı, TAI Anka, TUSAŞ Anka) gibi isimlerle de bilinen ürün, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. tarafından geliştirilmiş bir insansız hava aracı olarak bilinmektedir.
2013 yılına gelindiğinde ise Türk Silahlı Kuvvetleri için çoklu üretime geçirilerek
-
Türk hava Kuvvetlerinde 10
-
Jandarma genel Komutanlığı 4
-
Deniz kuvvetleri Komutanlığı 3
-
Milli istihbarat teşkilatında ise 1 adet Anka bulunmaktadır.
Not: Türk Hava Kuvvetleri için planlanan insansız hava aracı sayısı 40’tır.
5 inci nesil insansız hava araçlarının en temel özelliği kendiliğinden pist başına giderek kendiliğinden uçak hangarına giriş yapmasıdır. 30 Ocak 2015 tarihi itibariyle oto pilot kalkış ve iniş modu uçuş görevlerini başarı ile gerçekleştirmiştir.
TURNA
Turna İHA 2001 yılında Türk Hava Kuvvetleri ve Türk Kara Kuvvetleri envanterinde yer alarak eğitim esnasında düşman uçaklarını simule edebilme özelliğine sahiptir. 90 dakika hava da kalabilme özelliğine sahip Turna’nın maksimum çıkabileceği yükseklik 12 .000 feet’tir.
ŞİMŞEK
TAİ tarafından üretilen şimşek yüksek hızlı bir insansız hava aracıdır.
BAYKAR
BAYRAKTAR TB2 SİLAHLI İNSANSIZ HAVA ARACI
Bayraktar TB2 Silahlı Taktik İnsansız Hava aracı gözetleme ve istihbarat harekâtları amacıyla 2014 yılından bu yana orta irtifada uzun süre otomatik olarak iniş kalkış yapabilen silahlı bir insansız hava aracıdır. Maksimum 55 kg kadar 4 adet faydalı yük taşıma kapasitesi bulunmaktadır. 150 km ye kadar haberleşme kısıtlaması olmadan uçabilen TB2 Bayraktar 25.000 feet yüksekliğe kadar çıkarak 24 saat kesintisiz uçuş yapabilme yeteneğine sahiptir.
TB2 bayraktar Türk Silahlı Kuvvetleri için silahlandırılarak, 20 Ocak 2018 tarihinde gerçekleştirilen Zeytin Dalı Harekâtında keşif, sürekli gözetleme, hedef tespiti ve imha operasyonlarına katkı sağlamıştır
BAYRAKTAR MİNİ İNSANSIZ HAVA ARACI
Anka Mini İnsansız Hava Aracı 2007 Yılından Beri Türk Silahlı Kuvvetleri başta olmak üzere T.C. İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Katar Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunmaktadır.
Anka Mini İnsansız Hava Aracı iletişim menzili olarak maksimum 15 km’ye kadar mesafesi olmakla birlikte çıkabileceği maksimum yükseklik 12.000 feet’tir.
BAYRAKTAR DİKEY İNİŞ KALKIŞLI TAKTİK İHA(DİHA)
Bayraktar Dikey İniş Kalkışlı Taktik İha keşif ve istihbarat amacıyla kullanılmaktadır. 12 saat havada kalabilmeyeteneğine sahip DİHA’nın maksimum çıkabileceği yükseklik 15.000 Feet’tir. 45/50 Knot hıza sahip olan DİHA’nın faydalı yük taşıma kapasitesi 5 kg’dır.
MALAZGİRT
Baykar Makine üretimi olan Malazgirt helikopter şeklindeki yapısıyla havada asılı kalabilmektedir. 3.600 Feet yükseklikte ve 20 km uzaklıkta görev yapabilme özelliğine sahip olan Malazgirt, piste ihtiyaç duymaksızın 90 dk. Kadar hava kalabilmektedir.
VESTEL
VESTEL KARAYEL TAKTİK İHA SİSTEMİ
KARAYEL Taktik İHA Sistemi keşif ve gözetleme yapmak amacıyla NATO’nun ‘Sivil Hava Sahasında Uçuşa Elverişlilik’ Standardı STANAG-4671’e göre tasarlanıp, üretilmiş ilk ve tek Taktik İnsansız Hava Aracıdır.22.500 feet yüksekliğe çıkarken, 20 saat havada görev ifa şartı bulunmaktadır.
SİLAHLI İHA VESTEL, KARAYEL-SU
Tamamen yerli imkânlarla geliştirilen İnsansız Hava Aracı (İHA) Karayel’in silahlı versiyonu ihtiyaç makamlarından gelen talep üzerine üretilmiş ve yaklaşık 3 ay gibi kısa sürede mühimmat entegrasyonu tamamlanmıştır.120 kg mühimmat taşıyabilen Karayel’in kullandığı yerli mühimmatlar Roketsan tarafından üretilen Roketsan Mam-L, Roketsan MAM-C’dir.
VESTEL BORA
Pilot eğitimleri için tasarlanan Vestel Bora 18.000 feet yüksekliğe çıkabilmektedir. 5 saate kadar havada kalma süresine sahip olan Vestel Savunma ürünü Bora 10 Kg faydalı yük(mühimmat) taşıyabilmektedir.
ASELSAN
Arı 1 T Aselsan tarafından ilçe ve sınır bölgelerindeki karakollar için üretilen ARI-1 T, 39 kg olmakla birlikte 120 dk havada kalabilme özelliğine sahiptir. 15 km mesafeden kontrol edilebilmektedir.
HERON (İsrail)
İsrail üretimi olan ve günümüzdeki son teknolojik Maliyeti 10M Dolar olan Heron, Batman’daki hava üssünde yer almaktadır. Azami kalkış ağırlığı 1.100 kg olan Heron saatteki hızı 232 Km’dir. Havada kalma süresi ise 40 saattir. faydalı yük(mühimmat) kapasitesi 250 kg dır. 2005 yılında Türkiye ile İsrail arasında imzalanan sözleşme gereği 185 milyon dolara 10 adet Heron alınmıştır.
Hamza GÜR
Güvenlik Politikaları Uzmanı