KONDA araştırma, son 15 yılda İstanbul'da yaşanan sosyolojik dönüşümü inceleyen "İstanbul'u Anlamak" başlıklı bir rapor yayınladı. Rapora göre, megakentte muhafazakarlık yerini modernliğe bırakıyor.
Resmi nüfus verilerine göre Türkiye'nin nüfusunun yüzde 18'ini barındıran İstanbul, göç, nüfus artışı, işgücü piyasasına katılım ve trafik yoğunluğu gibi alanlarda hızlı bir değişim yaşıyor. Bu değişimler, sosyolojik açıdan da hayatın ritmini ve İstanbulluların yaşam tarzını etkiliyor.
MODERNLEŞME VE APARTMANLAŞMA HIZLANIYOR
İstanbul'da apartmanlaşma ve modernleşme hızı Türkiye ortalamasına göre daha yüksek. İstanbullular, daha hızlı ve daha yüksek oranda apartmanlara taşınıyor ve işgücüne katılıyor.
NÜFUS AZALIYOR, GÖÇ HIZI YAVAŞLIYOR
2023 yılı sonu itibarıyla İstanbul'da yaşayan nüfus 15 milyon 655 bin 924 kişiyi buluyor. Bu sayı Türkiye nüfusunun yüzde 18, 34'üne denk geliyor. Geçen yıl Türkiye'nin yıllık nüfus artışı binde 1,1 iken İstanbul'da bu oran eksi 16 olarak gerçekleşti.
İstanbul ilk kez nüfusunu azaltmış oldu. KONDA'nın raporuna göre İstanbul'un göz hızı da azalıyor. 2022 yılında İstanbul 385 bin 294 göç alırken 418 bin 082 göç verdi.
EKONOMİK LOKOMATİF: İSTANBUL
Türkiye ekonomisinin lokomotifi olma görevini sürdüren İstanbul, toplam ihracatın yarısını ve ithalatın yarısından fazlasını gerçekleştiriyor. İstanbul'un Türkiye geneline oranla yaptığı ithalat bir önceki yıla göre de artmış görünüyor.
DİNDARLIK ARTIYOR, YAŞAM TARZI MODERNLEŞİYOR
KONDA’nın Aralık 2013 Barometresi’nde İstanbul’da yaşayanların yüzde 32’si hayat tarzını modern olarak tanımlarken bu oran Aralık 2023'te yüzde 38'e yükseldi. Geleneksel muhafazakar oran yıllar içinde dalgalanmalara maruz kalırken dindar muhafazakarların oranı 5 puan azalarak yüzde 25'e geriledi.
150. Barometre raporunda ise Türkiye’de de modernleşme eğilimi hakim. 2023 yılında Türkiye genelinde modern oran yüzde 34, geleneksel muhafazakar oran yüzde 42, dindar muhafazakar oran ise yüzde 24 olarak belirlendi. Bu verilere bakıldığında İstanbul'da dindar muhafazakarların oranı Türkiye ortalamasıyla aynı seviyede kalırken geleneksel muhafazakarlığın yerini modernliğin almaya başladığı görülüyor.
ATEİST VE DEİST ORANINDA ARTIŞ
İstanbul’da yıllar içinde ateist ve deist oranında da artış gözlemleniyor. KONDA'nın Aralık 2018 Barometre'sinde yüzde 5 olarak ölçülen inançsız oranı Aralık 2023'te yüzde 6'ya yükseldi. Bu oran Türkiye ortalamasının 4 puan üzerinde.