Sayıştay’ın geçen yıla ait denetim raporlarında kamudaki usulsüzlük ve keyfilikler günyüzüne çıkıyor. Son olarak Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun, Avrupa Birliği’nin turizm fonuyla düğün salonlarını desteklediği ortaya çıktı.
Sayıştay’ın 2022 yılı denetim raporu, kamu kurumlarında yaşanan çok sayıda usulsüz işlemi ortaya çıkardı. Avrupa Birliği’nin kırsal turizme destek amacıyla başlattığı IPARD II projesi kapsamında uygun olmayan alanlara destek sağlandığı tespit edildi. Sayıştay’a göre, Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu ‘kırsal alan’ tanımının dışına çıktı. Destekler, deniz tatilini hedefleyen oteller ile şehir oteli niteliğindeki işletmelere verildi.
YERİNDE İNCELEME İLE SKANDAL TESPİT EDİLDİ
Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu “Düğün salonlarına destek olmadık” yanıtı verdi. Ancak Sayıştay, Malatya ve Elazığ’daki incelemelerde bu illerdeki yatırımların düğün organizasyonu vermek için yapıldığını tespit etti. Sayıştay’ın kuruma cevabında, desteğin politika belgelerine aykırı ve amaca uygun olmayan şekilde kullanıldığı vurgulandı. Programa uygun şekilde yalnızca kırsal turizmin desteklenmesi gerektiği belirtildi.
Karar'da yer alan habere göre, Sayıştay Başkanlığı’nın 2022 raporları devlet kurum ve kuruluşlarında yaşanan usulsüzlükleri gözler önüne seriyor. Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’ndaki denetimlerde ise AB’den gelen desteğin düğün salonlarına aktığı belirlendi. Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu’nun 2022 yılı hesaplarına ilişkin Sayıştay Raporu, yayınlandı. Raporda Avrupa Birliği tarafından kırsal kalkınma için desteklenen IPARD II (Instrument for Pre-Accession Assistance- IPA II) programının amacı dışında kullanıldı tespit edildi.
Rapora göre “Kırsal Turizm ve Rekreasyonel Faaliyetler” kapsamında desteklenen yatırımlarda, “kırsal alan” tanımının dışına çıkıldı. Raporda, “... Verilen desteklerin, az sayıdaki istisna dışında, deniz tatilini hedefleyen oteller ile şehir oteli niteliğindeki otellere verildiği, yatırımlar arasında ‘yeme içme tesisi’ adı altında yapılan fakat düğün salonu olarak faaliyet gösteren yatırımlar da bulunduğu yaptığımız tespitlerle anlaşılmıştır” değerlendirmesi yapıldı.
YERİNDE İNCELEME İLE BELİRLENDİ
Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu, denetim raporundaki tespitler ile ilgili Sayıştay’a açıklama yaptı. Açıklamada, “Kurumumuz tarafından düğün salonlarına herhangi bir destek verilmemekte olup, başvuru aşamasında sunulan teknik proje kapsamında gerçekleştirilen incelemelerde, yeme-içme tesisi olarak düğün salonu amacı ve ismi taşıyan ve gelin-damat odası ve benzeri mahal adlarıyla planlanan yatırımlar uygun görülmemektedir” savunması yapıldı. Sayıştay ise kurumun açıklamasına ilişkin şu değerlendirmeyi yaptı:
“Malatya ve Elazığ ili Karakovan ilçesinde yapılan kimi yatırımların, düğün organizasyon hizmeti vermek amacıyla projelendirildiği yerinde yapılan incelemelerle anlaşılmıştır. Farklı illerden seçilen örneklem üzerinden yapılan incelemeyle elde edilen sonuçlar, bu kapsamda verilen desteklerin, politika belgelerine aykırılığını ve başvurucuların, desteğin amacına uygun olmayan faaliyet gösterdiğini açıkça ortaya koymakta olduğundan, verilen desteklerin IPARD Programı’na uygun bir anlayışla yalnızca kırsal turizmi destekleyecek şekilde kullanılmasının sağlanması gerekmektedir.”
YÖK, BİLİMSEL ARAŞTIRMALARI KENDİ HALİNE BIRAKMIŞ
Türkiye’deki Yükseköğretim Kurumu (YÖK), bilimsel araştırmaların denetlenmesi ve kaynak aktarımının izlenmesi amacıyla 2020 yılında bir düzenleme yapmıştı. Ancak Sayıştay’ın 2022 raporuna göre, bu düzenleme etkili bir şekilde uygulanmıyor ve Yükseköğretim Bilişim Sistemi’nin (YÖKSİS) denetlenmediği ve bilimsel araştırma projelerinin bu sisteme yüklenmediği tespit edildi. 10 Haber’in haberine göre, yapılan düzenlemeyle birlikte, Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) ve kaynak aktarımı bilgilerinin YÖKSİS’e girilmesi gerekiyordu. Ancak Sayıştay’ın raporunda, Yükseköğretim Kurumları tarafından yürütülen BAP’lara ait birçok verinin YÖKSİS’de bulunmadığı ve bu verilerin görevli bir birim tarafından takip edilmediği belirtiliyor.
Raporda ayrıca, bazı yükseköğretim kurumlarının bilimsel araştırma projelerini veya bu projelere ait verileri YÖKSİS’e yüklemediği tespit edildi. Dahası, YÖK nezdinde bu projeleri takip edecek bir birimin bulunmadığına dikkat çekildi. YÖK’ün, YÖKSİS aracılığıyla bilimsel araştırma projelerini takip edecek birim oluşturması ve yükseköğretim kurumlarından istenilen verilerin sisteme yüklenmesini sağlaması gerektiği vurgulanarak rapor sonuçlandı. Bu durum, bilimsel araştırmaların izlenmesi ve denetlenmesi açısından eksikliklerin olduğunu gösteriyor ve bu eksikliklerin düzeltilmesi önem taşıyor.
SGK’DA İCRA SAYISI 6.2 MİLYONU, ALACAK 112 MİLYAR LİRAYI GEÇTİ
Adalet Bakanlığı’nın icra ve iflas dairelerine yönelik verilerine göre; 2022 yılında icra ve iflas dairelerindeki dosya sayısı önceki yıllardan devredenlerle birlikte toplam 33 milyon 275 bin 632’ye ulaştı. 2016-2022 döneminde, dosya sayısındaki artış yüzde 27’yi buldu. Sayıştay’ın 2022 yılı SGK denetim raporuna göre ise icra memuru başına düşen icra dosya sayısı 5 bini aştı. Sayıştay’ın raporunda, Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü İcra Daire Başkanlığından alınan verilere atıf yapılarak; 2016- 2022 yılları arasında, yani 7 yılda icraya intikal ettirilen dosya sayısı toplamının 6 milyon 255 bin 482’ye, alacak miktarının da 112 milyar 413 milyon 996 bin 782 liraya ulaştığı belirtildi.
SGK bu icra dosyalarının sadece yüzde 38,33’ü yani 43 milyar 93 milyon 821 bin 221 lirasını tahsil edebildi. SGK, yüzde 38’lik haciz oranıyla 7 yılda sadece 758 bin 168 adet mal ve 450 bin 406 gayrimenkul için haciz işlemi başlatabildi. 7 yılda sadece 12 bin 264 gayrimenkulü ve 1449 malı satabildi. Sayıştay raporunda; SGK’nın icra dosyasının boyutuna avukat sayısının yetersiz kaldığına dikkat çekerek, icra memuru başına 17 ilde 5 bin dosya, 60 ilde de icra memuru başına 2 bin dosya düştüğü bilgisi yer aldı.