Ekonomideki kısır döngü sürüyor. Asgari ücretin açıklanmasının hemen sonrasında zincir marketlerdeki fiyat etiketi yine değişti. Asgari ücret öncesi marketlerdeki fiyatların yükselmesi dikkat çekmişti asgari ücretin açıklanmasından sonra da bu yükseliş devam etti. Yeni yıla girilmesiyle birlikte de bu yükselişin süreceği belirtiliyor.
Asgari ücretin açıklanmasının hemen sonrasında zincir marketlerdeki fiyat etiketi değişiklikleri dikkat çekti. Vatandaşlar, sosyal medya hesaplarından durumu eleştirdi. Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu ise, "Asgari ücretin açıklandığı günün akşamı yine etiketlerle oynandı. Geçmişte 'Dolar arttı, akaryakıt fiyatları yükseldi' derlerdi. Şimdi mazeretleri ne?" dedi. Yeni yıla girilmesiyle de etiketlerin yine değişeceği belirtildi.
Asgari ücret 27 Aralık Çarşamba günü akşam saatlerinde açıklandı. Açıklamanın ardından kamuoyunda 3 harfli marketler olarak anılan market zincirlerinde etiketler değiştirilmeye başlandı. Bir marketin, çalışanlarına 27 Aralık akşamı attığı 'etiket değiştirme mesaisi' mesajı da tartışmalara neden oldu. Öte yandan marketlerde ki etiketler kontrol edildiğinde, asgari ücret zammının açıklanması sonrasında 27-28-29 Aralık itibariyle birçok ürüne zam yapıldığı görüldü. Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, cezaların artırılması yönünde çağrı yaparken müşterilerin de fark ettikleri an şikayette bulunmaları gerektiğini hatırlattı.
Gazete Duvar'da yer alan habere göre, "Asgari ücret açıklanmadan zamlar yapılmaya başlandı" diyen Ağaoğlu, "Asgari ücretin açıklandığı günün akşamı yine etiketlerle oynandı. Geçmişte 'Dolar arttı, akaryakıt fiyatları yükseldi' derlerdi. Şimdi mazeretleri ne? Temmuz'dan bu yana dolardaki artış yüzde 10 dolaylarında. Oysa temel gıda ve ihtiyaç ürünlerindeki fiyat artışları yüzde 20 ile 40 aralığında gidiyor" dedi.
'3 HARFLİLERİN ÜÇÜ DE MAALESEF FİYATLARI DEĞİŞTİRDİLER'
Etiketlerdeki fiyat değişikliği tarihlerine bakıldığında, asgari ücretin açıklandığı akşam itibariyle yapıldığının da altını çizen Ağaoğlu, "Zaten bir süredir asgari ücret tartışılıyordu ve etiketlerde fiyatlar yükseliyor. Kimsenin böyle gerekçesiz, haksız fiyat artışı yapmaya imkana kavuşacağını zannetmemesi lazım. Burası demokratik hukuk devleti. Bu noktada rekabet kurulu ceza uygularken, haksız fiyat artışı değerlendirme kurulu daha Aralık toplantısında birçok firmaya para cezası uygulamışken bunlar pervasızca etiketleri değiştiriyorlar. Piyasa da hakim olan zincir marketler, özellikle bizlerin ucuz diye tercih ettiğimiz 3 harflilerin üçü de dün akşam maalesef fiyatları değiştirdiler. Sebep, asgari ücret arttık. İyi de o asgari ücret vatandaşın cebine girmedi. İşin kötü tarafı şudur, bunlar önümüzde ki ay da asgari ücret arttı, personel giderlerimiz yükseldi diyerek yeniden zam yapacaklar. Bunu için mutlaka geçmişte olduğu gibi alış fiyatı, satış fiyatıyla birlikte yazılsın" diye konuştu.
'CEZALAR CİRO İLE ORANTILI OLMALI'
"Her şeyden önce ambalajlı ürünlerin üzerine tavsiye edilen satış fiyatı mutlaka yazılmalı" diyen Aydın Ağaoğlu, " Ticaret Bakanlığı'nın yaptığı cezalar, rekabet kurulunun yaptığı gibi ciro üzerinden hesaplanmalı. 500 bin liralık bir ceza, mahalle bakkalını, manavını, esnafını batırır ama binlerce mağazası olan zincir marketi için belki birkaç dakikalık cirosu tutarındadır. Cezalar ciro ile orantılanmalı, ifşa edilmeli, ısrarla yapılıyorsa kapatılma getirilmeli, o zamları kapatmaya rağmen ısrarla devam ettiriyorsa ebediyen ticaretten men edilmelidir" ifadelerini kullandı.
'ÇALIŞANLARA MESAJ GÖNDERDİLER'
Kurumsal marketlerin çalışanlarına gönderdikleri etiket değiştirme mesaisi mesajlarını da değerlendiren Ağaoğlu, " Asgari ücret akşamüzeri açıklandı. Saat 20 civarı bazı 3 harfli zincir marketlerde; çalışanlara, müdürlerine mesaj gönderilerek fiyat etiketi için mesaiye kalınması ve personel ayarlanması istendi. Bunu da yalanlamadılar. Tüm tüketiciler, bilinçli bir birey olarak etiketleri kontrol etsinler, fiyat değişiklik tarihine baksınlar. Asgari ücretle bağlantılı bu süreçte, Aralık ayında fiyatları fahiş artan ürünleri ellerindeki cep telefonları ile fotoğraflarını, videolarını çekip Ticaret Bakanlığı bünyesindeki haksız fiyat değerlendirme kuruluna internet üzerinden kolayca aktarsınlar ki bunlar karşılıksız kalmasın" dedi.
'FİYATLAR DEĞİŞMEMİŞ DEDİLER BEN DE BIRAKIP ÇIKTIM'
DHA'ya konuşan ve marketlerdeki etiket değişikliklerine tepki gösteren Mehmet Sertcan, "Asgari ücret gelmeden bir zam gelmişti, asgari ücret söylendi yine zam geldi. Yılbaşından sonra bir ayar çekip yine zam gelecek" dedi. Alaattin Örnekoğlu ise, "Fiyatlar o kadar değişiyor ki, 3 harflilerden bir tanesine girdim. Yumurta alacaktım, baktım 53 lira. Kasaya geldim, 59 lira dedi. Orada 53 liraya yazıyor dedim. Her halde fiyatlar değişmemiş dediler bende bırakıp çıktım" diye konuştu.
Asgari ücret 27 Aralık Çarşamba günü akşam saatlerinde açıklandı. Açıklamanın ardından market zincirlerinde etiketler değiştirilmeye başlandı. Bir marketin, çalışanlarına 27 Aralık akşamı attığı 'etiket değiştirme mesaisi' mesajı da tartışmalara neden oldu.
ZAM YAĞMURU
Öte yandan marketlerde ki etiketler kontrol edildiğinde, asgari ücret zammının açıklanması sonrasında 27-28-29 Aralık itibariyle birçok ürüne zam yapıldığı görüldü.
"Asgari ücret açıklanmadan zamlar yapılmaya başlandı" diyen Ağaoğlu, "Temmuz'dan bu yana dolarda ki artış yüzde 10 dolaylarında. Oysa temel gıda ve ihtiyaç ürünlerinde ki fiyat artışları yüzde 20 ile 40 aralığında gidiyor" ifadelerini kullandı.
Etiketlerdeki fiyat değişikliği tarihlerine bakıldığında, asgari ücretin açıklandığı akşam itibariyle yapıldığının da altını çizen Ağaoğlu, "Zaten bir süredir asgari ücret tartışılıyordu ve etiketlerde fiyatlar yükseliyor. Kimsenin böyle gerekçesiz, haksız fiyat artışı yapmaya imkana kavuşacağını zannetmemesi lazım. Burası demokratik hukuk devleti. Bu noktada rekabet kurulu ceza uygularken, haksız fiyat artışı değerlendirme kurulu daha Aralık toplantısında birçok firmaya para cezası uygulamışken bunlar pervasızca etiketleri değiştiriyorlar. Piyasa da hakim olan zincir marketler, özellikle bizlerin ucuz diye tercih ettiğimiz 3 harflilerin üçü de dün akşam maalesef fiyatları değiştirdiler. Sebep, asgari ücret arttı. İyi de o asgari ücret vatandaşın cebine girmedi. İşin kötü tarafı şudur, bunlar önümüzdeki ay da asgari ücret arttı, personel giderlerimiz yükseldi diyerek yeniden zam yapacaklar. Bunu için mutlaka geçmişte olduğu gibi alış fiyatı, satış fiyatıyla birlikte yazılsın" diye konuştu.
'CEZALAR CİRO İLE ORANTILI OLMALI'
"Her şeyden önce ambalajlı ürünlerin üzerine tavsiye edilen satış fiyatı mutlaka yazılmalı" diyen Aydın Ağaoğlu, " Ticaret Bakanlığı'nın yaptığı cezalar, rekabet kurulunun yaptığı gibi ciro üzerinden hesaplanmalı. 500 bin liralık bir ceza, mahalle bakkalını, manavını, esnafını batırır ama binlerce mağazası olan zincir marketi için belki birkaç dakikalık cirosu tutarındadır. Cezalar ciro ile orantılanmalı, ifşa edilmeli, ısrarla yapılıyorsa kapatılma getirilmeli, o zamları kapatmaya rağmen ısrarla devam ettiriyorsa ebediyen ticaretten men edilmelidir" ifadelerini kullandı.
ETİKET MESAJI
Kurumsal marketlerin çalışanlarına gönderdikleri etiket değiştirme mesaisi mesajlarını da değerlendiren Ağaoğlu, "Asgari ücret akşamüzeri açıklandı. Saat 20 civarı bazı 3 harfli zincir marketlerde; çalışanlara, müdürlerine mesaj gönderilerek fiyat etiketi için mesaiye kalınması ve personel ayarlanması istendi. Bunu da yalanlamadılar. Tüm tüketiciler, bilinçli bir birey olarak etiketleri kontrol etsinler, fiyat değişiklik tarihine baksınlar. Asgari ücretle bağlantılı bu süreçte, Aralık ayında fiyatları fahiş artan ürünleri ellerindeki cep telefonları ile fotoğraflarını, videolarını çekip Ticaret Bakanlığı bünyesindeki haksız fiyat değerlendirme kuruluna internet üzerinden kolayca aktarsınlar ki bunlar karşılıksız kalmasın" dedi.
VATANDAŞ TEPKİLİ
Marketlerdeki etiket değişikliklerine tepki gösteren Mehmet Sertcan, "Asgari ücret gelmeden bir zam gelmişti, asgari ücret söylendi yine zam geldi. Yılbaşından sonra bir ayar çekip yine zam gelecek" dedi.
Alaattin Örnekoğlu ise, "Fiyatlar o kadar değişiyor ki, 3 harflilerden bir tanesine girdim. Yumurta alacaktım, baktım 53 lira. Kasaya geldim, 59 lira dedi. Orada 53 liraya yazıyor dedim. 'Herhalde etiketler değişmemiş' dediler, ben de bırakıp çıktım" diye konuştu.
'ERTESİ GÜN ALAMIYORUZ'
Fiyat artışlarının kaçınılmaz olduğunu düşünen Sabiha Yılmaz, "Onun asgari ücretle alakası yok bence, zaten her gün değişiyor. Bir gün aldığımızı ertesi gün alamıyoruz. Market personellerine de maaş gelecek, onlarda maaşlarını Ocak'ta zamlı alacaklar" dedi.
Nuran Bulut ise, "Bu devletin görevi, denetlemesi gerekiyor. Bu kadar basit. Siz, biz müdehale edemeyiz." ifadelerini kullandı.
