EKONOMİ

Dağ Fare Doğurdu Şatafattan Taviz Yok, Paket Beklentiyi Karşılamadı: Kamuda Tasarruf Paketinde Öne Çıkan 15 Madde

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek kamuda tasarruf paketinin detayları bugün düzenledikleri basın toplantısıyla açıkladı.

İktidarda olduğu 22 yılda halkın tepkisini çeken büyük harcamalara imza atan hükümet, önümüzdeki 3 yıl boyunca tasarruf yapacağını duyurdu. 

Bütçede büyük bir delik açan yap işlet devret projelerine verilen döviz cinsi yüksek garanti bedelleri, tasarruf kapsamında yer almadı.

Kamuda tasarruf alanlarının 8 ana başlık altında sıralandığı ve uymayanlara para cezası öngörülen pakette öne çıkan maddelerden bazıları şöyle:

1- 3 yıl süreyle yeni araç satın alma ve kiralama yapılmaması

2- Kanunla izin verilenler hariç araç kullanımının yasaklanması

3- İhtiyaç fazlası ve ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtların tasfiyesi

4- Savunma ve güvenlik hariç, kamuda personel servisi hizmetinin toplu taşıma olan yerlerde kaldırılması.

5- Deprem riski hariç, yeni hizmet binası alımının/yapımının 3 yıl süreyle durdurulması

6- Yeni bina kiralanmaması, mevcut kiralamaların bir takvimle sonlandırılması

7- Doğal afet ve güvenlik hariç, yeni lojman ve sosyal tesis alımı/yapımı ve kiralanmasının süresiz olarak yasaklanması

8- Savunma ve güvenlik hariç, mevcut sosyal tesislerin ekonomiye kazandırılması

9- Lojman kiralarının ve sosyal tesis ücretlerinin rayiç bedel dikkate alınarak gözden geçirilmesi

10- Kamuda yeni personel istihdamının emekli olanlarla sınırlandırılması (3 yıl)

11- Kamuda çalışanlar için yönetim kurulu ücretlerine tavan sınır getirilmesi, aşan kısmın bütçeye gelir kaydedilmesi

12- Hizmet içi eğitim, toplantı vb. faaliyetlerin kamu tesislerinde yapılması

13- Temsil ve tanıtma ödeneklerinde 2024 yılında yüzde 25 kesinti yapılması, devam eden yıllarda da bunun baz alınması

14- Zorunlu haller hariç, demirbaş alımlarının 3 yıl süreyle durdurulması

15- Mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10, yatırım ödeneklerinde yüzde 15 kesinti

Kamuda Tasarruf ve Verimlilik Paketi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz ile Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek tarafından açıklandı. Açıklanan yeni pakete göre; kamuda yeni araç satın alma ve kiralama 3 yıl süreyle durdu. Yabancı menşeili araç kullanımı sonlandırılırken, 3 yıl boyunca emekli olan kadar personel alımı gerçekleşecek. Deprem riski olanlar hariç yeni bina alımı ve yapımına da 3 yıl ara verildi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ve Hazine Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde kamuda tasarruf önlemlerini duyurdu.

Bu önlemler kapsamında, kamuda yeni araç ve bina alımları üç yıl boyunca durdurulacak. Ayrıca, yönetim kurulu ücretlerine üst sınırlar getirilecek ve toplu taşıma bölgelerinde personel servisleri kaldırılacak. Mobilya ve demirbaş alımları da üç yıl süreyle yapılmayacak. Tasarruf paketi çerçevesinde, deprem ve zorunlu harcamalar dışında mal ve hizmet alım ödemelerinde ve yatırım ödeneklerinde kesintiye gidilecek.

Hazine Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıkları şu şekilde:

"Bizler bugün açıklayacağımız paketle dezenflasyon süreceğine katkıda bulunacağız. Harcamaları disiplin altına alıyoruz. Merkez Bankası enflasyonu düşürmek için tedbir alıyor. Bu paketi biz bu perspektifle hazırladık. Tabii ki bugüne kadar tasarruf yapılmadı değil. Yüzde 9'lara çıkan açığı biz yüzde 5 gibi bir orana çekebildik.

'NE İLK PAKET NE DE SON OLACAK'

En önemli gündemimiz hayat pahalılığını gündemimizden çıkarmak.

Maliye politikasında atacağımız adımlarla dezenflasyon sürecine katkıda bulunacağız. Bu açıkladığımız ilk paket değil, son paket de olmayacak. Kamuda verimliliği artıracak tasarrufu amaçlıyoruz. İzleme, denetleme ve yaptırım modelini hayata geçiriyoruz.

Merkezi idareler, mahalli idareler, KİT'ler, döner sermayeler, fonlar... Bütün kamu bu paketin kapsamında.

Bugünkü tedbir setini geçmişteki uygulamalardan faklı kılan üç tane husus var. Birincisi kamuda verimliliği artırarak tasarrufu hedefliyoruz. Bu paketle birlikte güçlü bir izleme, raporlama ve yaptırım modelini hayata geçiriyoruz.

KAMUDA YENİ ARACA SINIRLAMA

Kamu tasarruf alanlarında 8 öncelikli alan var. Bunlar; Taşıtlar, binalar, kamu istihdamı, idari yapılanmada etkinlik, enerji ve atık yönetimi, diğer cari harcamalar, harcamalar.

Tüm kamu bu tedbir paketinin kapsamındadır. Yapısal reformları hızlandıracağız kamu maliyesinde bir çok reform yapacağız. Kamuda taşıt sayısı ve standartları belirledik. Kamuda yeni araç satın almayı kiralamayı 3 yıl süreyle durduruyoruz.

YABANCI MENŞEİLİ ARAÇ KULLANIMI SONLANIYOR

Yabancı menşeili araç kullanımını sonlandırıyoruz.

Hedefimiz ilerleyen aşamada taşıtların ortak havuzda toplanarak kurumlararası kullanıma zemin hazırlamasıdır. Yabancı menşeili araç kullanımını sonlandırıyoruz.

3 YIL BOYUNCA EMEKLİ OLAN KADAR PERSONEL ALIMI

3 yıl boyunca emekli olan kadar personel alımı gerçekleşecek.

BİNA ALIMI VE YAPIMINA SINIRLAMA

Kamuda deprem riski olanlar hariç yeni bina alımı ve yapımını 3 yıl süreyle durduruyoruz. Toplu taşıma olan yerlerde kamuda personel servisini sonlandırmayı planlıyoruz.

Kamuda yönetim kurulu ücretlerine sınırlama getiriyoruz. Yapılacak düzenlemeyle yönetim kurulu ücretlerine üst sınır getireceğiz. Sınırı aşan kısımlar bütçeye gelir olarak kaydedilecek.

ÜST SINIR GELİYOR

Kamu çalışanlarının aldığı yönetim kurulu ücretlerine sınırlama getiriyoruz. Sadece bir yerden yönetim kurulu ücreti alınabilecek, ücretlere üst sınır getireceğiz.

EĞİTİMDE KAMU TESİSLERİ KULLANILACAK

Hizmet içi eğitim, toplantı vb faaliyetler kamu tesislerinde yapılacak. Yurt dışı geçici görevler sınırlandırılacak. Bu kaleme başka ödeneklerden aktarım yapılamayacak.

Kamuda enerji verimliliğini artıracağız. Yenilebilir enerji ve enerji verimliliği ile tasarrufa gitmeyi ümit ediyoruz. Kamu kurumlarının ajanda, takvim, plaket ve eşantiyon türü hediyelerinin verilmesi yasaklanıyor. Kamu alımları DMO aracılığıyla yapılmasını esas hale getireceğiz.

E-yazışma sistemine geçiş tamamlanacak. Tebligatlarda elektronik sisteme geçilecek. Kurumsal arşivler elektronik ortama taşınacak. Yayın, rapor vb. tanıtım amaçlı dokümanlar basılmayacak.

DEMİRBAŞ ALIMLARI 3 YIL SÜREYLE DURUYOR

Mobilya, tefrişat ve ofis donanımı gibi demirbaş alımlarını 3 yıl süreyle durduruyoruz. Makine ve teçhizatlar ekonomik ömrünü tamamlamadan elden çıkarılmayacak.

Harcama disiplini çerçevesinde deprem ve zorunlu harcamalar hariç mal ve hizmet alım ödeneklerinde yüzde 10, yatırım ödeneklerinde ise yüzde 15 kesintiye gidiyoruz. Kamu yatırımlarında da önceliklendirmeye gidiyoruz.

Kamu yatırımlarında da önceliklendirmeye gidiyoruz. Fiziki ilerlemesi yüzde 75'in üzerine olan yatırım projeleri, deprem riski nedeniyle gerekli olan yatırım projelerini önceliklendireceğiz.

Gıda arzını artıran projeler, yeşil ve dijital dönüşüm ile OSB liman-demiryolu bağlantı projelerini önceliklendiriyoruz. Zorunlu haller dışında kamu yatırım programına yeni proje almayacağız. Bu paket güçlü bir izleme, denetleme, raporlama ve yaptırım modelini hayata geçiriyoruz.

Tasarruf tedbirlerine istisnasız tüm kamu idareleri ve personeli uymak zorundadır. Önümüzdeki dönemde kamu ihale reformu vergide adalet, kayıtdışı gibi bir çok alanda çalışmalarımızı tamamlayıp hayata geçireceğiz.

AYKIRILIKTA CEZA VERİLECEK

Tedbirlere uyum ilgili bakanlık tarafından denetlenecek. Tasarruf genelgesinde aykırılık tespit edilirse idari yaptırım ve para cezası uygulanacak."

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın açıklamaları şöyle:

"Sayın Cumhurbaşkanımız 6 Mayıs Kabine Toplantısı ardından tasarruf kültürünün atılacağını belirtmişlerdir. 7 Mayıs'ta yine Sayın Cumhurbaşkanımız, "bir taraftan üretip yeni pazarlara ihraç ederken bir taraftan da tasarruf yapmalıyız" ifadelerini kullanmıştır.

Bu paketin nedenleri arasında birinci olarak depremin yaralarını kuvvetle sarmamız, ikincisi pandemi sonrası tüm dünyada meydana gelen enflasyonla mücadele etme irademizdir. Kamuda tasarruf programı ile sadece zorunlu olmayan harcamaları azaltmakla kalmıyor, kamu tüketim ve harcamalarında verimliliği esas alıyoruz.

Tek başına bu paketi değil önümüzdeki aylarda çeşitli hazırlıkların devreye girmesiyle bunları sizlere paylaşacağız. Kamu tüketimi ve yatırımı harcamalarında verimliliği esas alıyoruz. Birim kaynakla daha fazla sonuç üretmeyi hedefliyoruz.

Geçen yıl yaşadığımız depremlerin ilk aşamada hesap edilen maliyeti 104 milyar doları bulmuştur. Sadece 2023 yılında deprem maliyeti için harcanan tutar 960 milyar TL'dir. Kamuda tasarrufta deprem harcamalarından en küçük bir fedakarlık yapmayacağız.

Kamunun tasarruf yapması, verimliliği artırması, daha az bütçe açığına, daha az kamu borçlanmasına ve faiz yüküne, daha az cari açığa yol açacaktır. Kamu hizmetlerini aksatmadan, güncel ihtiyaçlara odaklanıp, yeni yöntemleri ve teknolojileri kullanmak suretiyle birim kaynakla daha fazla sonuç üretmeyi hedefliyoruz.

'2026 YILININ SONUNDA ENFLASYON TEK HANEDE OLACAK'

Enflasyon ile mücadelede para politikalarının yanı sıra maliye politikaları önem taşımaktadır. Orta vadeli programımızın enflasyonu düşürmeye yönelik vaatlerini bu yılın sonunda göreceğiz. 2026 yılının sonunda tek haneli enflasyonu görmekte kararlıyız.

Amacımız istikrar için büyümek ve kalıcı refah artışı sağlamaktır. Haklı bir gerekçeye dayanmayan sapmaları kısıtlıyoruz.

Genelgemizde düşünülen tek istisna TBMM'dir.

Kanun gerektirmeyen hususlar konusunda hazırlıkları son aşamaya gelmiş olan genelge taslağı Cumhurbaşkanımızın onayına bu hafta içinde sunulmuş olacak.

Yapılacak idari düzenlemeler tüm kamu kurum ve kuruluşlarını kapsayacak bir anlayış içinde hazırlanmıştır."

Kaynak: Karar